Inwoners van Haarlem

De huijsinge ende brouwerije

genaemt het hoefijser gestaen

ende gelegen op ten Spaerne,

buijten omme daerinne

de voornoemde Aeltgen

Hannemans es overleden,

met sijne mouterije, bierhuijsen,

turff schuijren, ende

woonhuijs mette gereetschappen

Ende toebehoorten, sulcxs

Ende in allen schijne de selve

Aeltgen Hannemans die in

haeren leven bewoont,

gepossideert [bezit], gebruijckt ende

mett haeren affsterven

ontruijmt heeft

Welcke voorschreven huijsinge

brouwerije ende mouterije vant

annexis in voegen de selve hier

vooren staen gespecificeert,

aengenomen zijn bij Pieter Olycan

soone vande voornoemde Aeltgen

Hannemans in conformiteijt

Vande schriftelijcke voornoemden.

Daer op de selve te voorens in

openbaere veijlinge te coope

waeren, geleijt boven de laste

van acht duijsent carolus

guldens capitael die daerop

gehouden werde noch voorde

somme van twaelff duijsent

gelijcke guldens op vijff

Termijnen te betaelen, maeckende

Te samen de somme van

twintich duijsent guldens

Burgermeesteren ende regeerdes der stadt haerlem bevindende

goede experientie aen meneer Lieven de Key, zoe ten zynen

handtwerk van steenhouden, als ordonnantien van timmeragie

hebben den zelven met advys van scepenen der voorscreven stadt

aengenomen ten dienst vanden stadt tot zulcken werk tzy

steenhouden offe metselen, als noodich wesen zal ende ten

eynde hy aenden voorscreven stadt vastelyck verbonden sal blyven

hebben hem boven zynen dachgilden ende vrye wooninge jaerlycx

toegeboecht tot een pensioen de somme van tweentzeventich

ponden tot pl grooten vlaems tpondt, die den tresouer

deser stadt geordonneert werdt by desen hem elcken jaere

innegegaen op meydage anno xvc drientnegentich (1593) voorleden te

betaelen de welcke hem in vuytgeven zynder teeckeninge sullen

werden geleden ende gepasseert, midts voor ‘t eerst beneffens

desen offe copie vandien, overbrengende quitantie, ende dan alleenlyck

quitantie. Op welcke toegeseyde pensioen den voorscreven

Meneer Lieven hem aenden voorscreven stadt in dienste verbonden heeft

Sonder daer uuyt in ander plaetsen buyten consent van

Burgemeesteren te mogen vertrecken of hem aen anderen verbinden.

Actum op burgemeesteren camere den derden july anno xvc drie

Ent tnegentich bij Adriaen van Wickenroede, Willem Deyman,

Geryt Willemsz, ende Jan Schatter burgermeesteren in Haerlem.

My present

Willemen

Burgemeesteren ende regeerders der voorscreven stadt

Haerlem hebben in regardt vande menichfuldige

besoingnen (= belangen) ende goede diensten, by meneer Lieven de

Key deser stadts meester metselaer, den stadt

gedaen ende noch te doen, zijn voorgaende pensioen

van tweentzeventich ponden ‘t jaers, geangmenteert

ende verhoocht tot hondert vyftich ponden

jaerlycx. Innegegaen van meydage anno xvic

ende negen (1609), die den tresouer desen stadt

geordonneert werdt hem te betalen, ende in wytgeven

zynder teeckeninge geleden ende gepasseert zullen

werden midts beneffens desen of d****

vandien overbrengende behoorlyck quitantie, ende

midts dat den voorscreven meneer Lieven aende stadt

verbonden zal blijven als vooren, Actum den viiien

aprilis anno xvic ende thien (8 april 1610), By Johan de Wael,

Maerten Ruychaver, Johan colterman ende Pieter Schoudt,

burgemeesteren der stadt Haerlem,

my jegenwoordich

Willemen

6 mei.

De capitulatie is een feit. ’s Avonds om 9 uur

werd het hier bekend en in één oogenblik

wist iedereen het. Allen stormden de

straat op en wenschten elkaar geluk en

drukten elkaar de handen. Het was

een aller vroolijkste sociëteit op straat.

Mevrouw Blauw, die blijkbaar al in bed lag,

kwam in een ochtendjas met los haar

op straat erbij staan. Mevrouw Levert, die

dien avond bij ons thee had gedronken,

was juist naar huis. Om 9 uur moest

men toen binnen zijn. Wij holden

ook even naar haar toe om het te ver-

tellen. Het nieuws vloog als een

loopend vuurtje door de straten en heele

drommen liepen het elkaar vertellend

rond.

De slotpost van de krant van J. en de jongens

verscheen en werd ons uitgedeeld zo-

maar openlijk op straat.

Eindelijk moesten we wel naar huis

en naar bed, maar eerst werd nu

de fles champagne ontkurkt en tezamen

met F., die gelukkig ’s middags juist

thuis was gekomen, vierden we de

bevrijding. Ongelooflijk wat een opluchting!

Wat een geluk!

7 mei.

Er hapert nog iets. We mogen nog niet

vlaggen, maar ’s middags was er geen

houden meer aan. De geheele stad is

één vlaggenzee. Zelfs meer dan één vlag,

want velen hebben naast de Nederlandse

vlag ook een Engelsche en Amerikaansche

vlag uitgestoken, als een dankbare hulde.

Zomer 1945.

We zijn vrij!!

Al hadden we al het einde der

oorlog zien naderen, toch is het nog

geheel onverwacht een werkelijk feit

geworden. Het was de avond van de

5e mei, en wel op een vrijdagavond.

Ik zou juist mijn wekelijkse brief-

jes gaan schrijven voor mijn klanten,

toen Kees als een bezetene van Bloe-

mendaal af kwam fietsen en een wilde

roffel op de ramen sloeg en daarbij

schreeuwde: “We zijn vrij!! Ze heb-

ben gecapituleerd!”

We sprongen overeind, Riet, moe en

ik. “Wat? Is het waar?” Nog onge-

lovig bij zo’n verrassende medede-

ling – we waren al zo vaak blij ge-

maakt met een dooie mus – vlo-

gen we toch de straat op. In het

Kleverpark was alles al aan het

hossen, vertelde Kees. Wij hard schreeu-

wend er naartoe en de ongelovige

mensen verschenen overal aan de deu-

ren en dan riepen we maar, “De oor-

log is afgelopen!” De sleep werd

hoe langer hoe groter, door de Cronjé

en Kleverlaan. En ja hoor, daar was het

een drukte. Een hoop jongelui, direct

al getooid met oranje, en later

de stad in met toeters. Maar

de mof was er nog en dat zinde

hun niets. Er werd geschoten in de

stad, dat temperde een beetje.

In de Cronjé was het gezellig en

iedereen was opgewonden. Pamfletten

van Montgomery werden verspreid

en een koppel jongelui gingen zingend

de straten door. De moffenmeiden

en NSB’ers kregen het nu kwaad te

verduren. Geen ruit bleef heel bij

de NSB’ers. En zingend trokken

we van huis tot huis van de mof-

fenmeiden. De liedjes hadden ze

gauw voor elkaar. Dit werd ge-

zongen op de wijs van ‘En dat we toffe

jongens zijn, enz.’:

‘En dat het moffenlellen zijn

dat zullen ze weten.

En daarom krijgen zij

een kale kop, een kale kop,

met een hakenkruis, met een hakenkruis,

een kale kop, een kale kop,

met een hakenkruis er boven op!’

De deuren werden kaal getrapt en

de bellen uitgerukt. Wat zullen ze

hem al geknepen hebben die avond!

Om een uur of twaalf ging ik naar

bed, maar kon de slaap niet

vatten. Het was te overweldigend in-

eens. En in de bakkerij bij de kar-

bietput werd die nacht hard ge-

werkt. Het was de andere dag zater-

dag en de bon was uit. Om vijf

uur stonden de eerste mensen al,

en om half zeven stond er een rij tot

voorbij de poort.

Aangekleed, en wel met mijn knal-

oranje blouse aan, die eindelijk dienst

kon doen.

Er werd een bulletin opgehangen aan

de pui van de winkel en een van de

klanten die voor in de rij stond las

het hardop voor.

het hardop voor.

Toen het uit was opende ik de winkel

en zei tegen de mensen, “In plaats

van acht uur begin ik nu maar

te verkopen vanwege de buitenge-

wone dag.” En dat viel mee, dat

snap je.

Al vroeg liepen we, Riet, Rie

Dekker, Riet van Kipshagen, Laura, enz.,

enz., in de stad, sierlijk uitgedost

in oranje en rood, wit, blauw. Je zag

trouwens niets anders. Het was geweldig,

een drukte en een feeststemming. Eén

hossende, zingende, juichende, dringende

menigte. In alle straten. Overal

wapperden onze geliefden vlaggen,

die we zo lang hadden moeten mis-

sen. Nu konden ze weer wapperen.

Eindelijk! We zijn vrij!!!